Nỗi sợ AI

Nỗi sợ

Hàng thế kỷ nay, con người vẫn luôn sống trong nỗi sợ bị công nghệ và máy móc thay thế.

Kể từ thời kỳ phát minh ra những cỗ máy hơi nước đầu tiên, sau đó là máy tính và bây giờ là AI; mỗi thời kỳ đều phát sinh ra những công việc mới, xoá bỏ đi những chức nghiệp không còn phù hợp với thời đại và thay vào đó là máy móc.

Nếu AI chứng minh được sự hữu ích của nó cho nhân loại bằng giá trị cốt lõi của mình, giống như công nghệ xe hơi, công nghệ vật liệu, công nghệ gen, công nghệ sinh học, v.v. đã từng vượt qua rất nhiều rào cản xã hội thì cũng sẽ được con người của các chính phủ chấp nhận.

Thành công?

Một ví dụ về cách sử dụng công nghệ AI mà phương tây dẫn chứng là xã hội Trung Quốc. Đánh điểm tín nhiệm công dân để điều phối sự ổn định chính trị, kinh tế, trí thức là một thứ mà họ - Phương tây phải thừa nhận sự thành công của Trung Quốc.

Giới hạn

Con người chúng ta có nhiều thứ nguyên tắc để ràng buộc. Đạo đức, tôn giáo, sắc tộc, quyền, luật, .v.v. khai phá và tạo ra một công cụ có sức mạnh lớn lao sau đó để chúng nằm ngoài tầm kiểm soát thì không phải là con người.

Và rồi, một hiệp ước ngắn hạn về việc tạm ngừng các hoạt động nghiên cứu trí tuệ nhân tạo để các chính phủ, bên hành pháp, tập đoàn công nghệ đánh giá tác động và xây dựng giới hạn (rule) cho công cụ AI được đưa ra. Chúng đã khiến hao mực của biết bao toà soạn trong giới truyền thông, từ công nghệ, kinh tế, chính trị, nghệ thuật…

Cho đến hiện tại, khi mình cập nhật lại bài này sau đúng 1 năm (27-04-2024), vấn đề của mọi mô hình AI là “ảo giác AI” (hallucination) vẫn chưa hoàn toàn được khắc phục. Tương lai đến một sản phẩm AI hoàn mỹ vẫn còn một khoảng cách. Sự điên cuồng của mọi người đối với AI ban đầu cũng đã qua rồi. Khi đã tiếp xúc đủ nhiều, giờ đây họ cũng có thể xem Ai như một công cụ bổ trợ nguồn lực cá nhân, họ chấp nhận và cũng không còn quá cuồng nhiệt như trước nữa.

Nhưng dẫu sao, công cụ càng mạnh mẽ, chúng ta càng đi xa và nhanh hơn. Mình cảm giác, một thời đại mới đã được bắt đầu rồi…